I. Pietro Candiano

I. Pietro Candiano
Pietro Candiano arması

Venedik Cumhuriyeti Doçesi (16.) Doge di Venezia
Hüküm süresi	887
Önce gelen	II. Giovanni Participazio
Sonra gelen	Pietro Tribuno

Doğum	. yak. 842 Venedik
Ölüm	18 Eylül 887 Venedik
Defin	Sant'Eufemia Bazilikası (Grado)

I. Pietro Candiano (d. yak. 842, Venedik - ö. 887, Venedik). 17 Nisan 887 – 18 Eylül 887 dōneminde 5 ay gibi cok kisa bir zaman Venedik Cumhuriyeti "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 16'inci Venedik Düküdür.

Hayatı

Halk tarafından çok tutulan ama yaşlı olan Doçe II. Giovanni Partıcipazio'nun 6 yıl doçelik süresi sırasında kardeşi I. Orso Participazio ile ortak olarak Dükalık yapmakta iken, Giovanni çok ciddi bir hastalık geçirmekte iken düklük görevini yapamayacağının anlaşılması üzerine tahttan feragat etmişti. Bunun üzerine Nisan 887'de yapılan, daha yeni gelişmekte olan bir devlet olan Venedik'te sonradan bir gelenek olan tüm şehir halkından oluşan Halk Asamblesi oylaması ile değil de, Venedik şehri ileri gelenlerden oluşan bir Venedik Assemblesi'nin seçimi ile I. Pietro Candian düklük tahtına çıktı.

Candiano sülalesi eski bir soylu Venedik sülalesi değildi; XIX. yüzyılın ikinci yarısında Venedik şehrinde gözümlenen ekonomik ve sosyal gelişme dolayısıyla Venedik şehrinin siyaset alanında ortaya çıkan yeni ileri gelen sülalelerden biri idi. Bu yeni Candiano sülalesi X. yüzyılın büyük bir kısmında, I. Pietro Candiano'nun halk iradesi ve rızasına dayanan politika modelini yakından takip ederek, Venedik Cumhuriyeti'nin sosyal ve politik çevrelerinde en yüksek seviyelerde büyük rol oynamıştır.

I. Pietro Candiano Dük olduğu zaman karşılaştığı en önemli sorun 886'dan itibaren Dalmaçya kıyılarında korsanlıkla geçinen şehir halklarının en azılısı olduğu kabul edilen "Narantine"lilerin Venedik deniz ticaretine devamlı saldırılarda bulunmaları ve Adriyatik Denizi'ni kullanmaları mutlaka gerekli olan Venedik tüccar gemilerine devamlı silahlı tecavüzlerde bulunmaları idi. Bu tecavüzleri durdurmak amacı ile Doçe Pietro 12 kadırgadan oluşan bir Venedik donanma filosu hazırlattı ve bu filonun komutanlığını üzerine alarak yeniden Naretine'lere saldırıya geçti. Önce Makarska (İtalyanca:Mokro) limanına saldırarak burada demirli 5 Narentine gemisini batırdı. Sonra Mokro yakınlarında karaya asker çıkarttı ve denizden içeri karadan hücuma geçti. Fakat 18 Eylül 887'de karada yapılan Venedik ve Nerentineliler muharebesinde Naretineliler galip geldiler. Naretineliler karada ilerleyen Venedik askerî gücünü tümüyle ezerek elmine ettiler. Bu Venedik gücünün komutanı olan Doçe I. Pietro Candiano'da bu muharebede öldürüldü. Böylece I. Pietro Candiano Venedik Cumhuriyeti adına bir askeri muharebeye katılan ve bu muharebede öldürülen ilk Venedik Doçesi oldu.

Doçe I. Pietro Candiano'nun ölümünden sonra Venedik Cumhuriyeti ile Prens Branimi'ın hükümdarı olduğu Hırvatistan Banlığı arasında bir antlaşma yapıldı. Bu antlaşamaya göre Venedik Cumhuriyeti Hırvatistan hükümdarına yıllık bir tazminat ödeyecek ve Hırvatistan hükümdarı da bu kendine bağlı olan Adritati Denizi'nde Dalmaçya'daki korsanların Venedik deniz ticaretine tecavüzlerini önleyecekti. Elimize geçen belgelerde 887-948 döneminde Venedik deniz ticaretine hiçbir tecavüz olayı kaydı bulunmadığı için bu yıllık tazminatın verildiği dönemde Hırvatistan barışı bu antlaşmaya uyarak korumuştur.

Doçe I.Pietro Candiano'nun savaşta ölümü üzerine daha önce hastalık dolayısıyla tahttan feragat etmiş olan yaşlı ve daha tam iyileşmeyen Giovanni Participazio geçici olarak Doçe vekilliği yaptı. Yeni Doçe seçilmesi için Venedik Asemblesi toplandı; bu toplantıda Giovanni Participazio da doçelik için adaylığını koydu. Fakat o zaman Venedik ileri gelenlerinden oluşan Venedik Asemblesi üyeleri onun ciddi sağlık sorunları olduğunu bildikleri için onu yine doçe olarak seçmediler. Bu seçimde kazanan ve doçe olarak tahta geçen, annesi I. Pietro'nun yeğeni olan, Pietro Tribuno oldu.

Ayrıca bakınız

Venedik Cumhuriyeti
Venedik doçeleri listesi

Kaynakça

Bu madde kısmen İtalyanca Wikipedia "Pietro_I_Candiano" maddesi kaynaklıdır: [1] 24 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)

Dış kaynaklar

Norwich, John Julius (1999) A History of Venice. New York: Vintage Books, ISBN 0-679-72197-5 (İngilizce)
da Mosto, Andrea (1983), Dogi di Venezia nella vita pubblica e privata. Floransa:A. Martello (İtalyanca)
Dumler, Helmut (2001), Venedig und die Dogen. Düsseldorf:Artemis & Winkler ISBN 978-3538071162 (Almanca)

Dış bağlantılar

Bertolini, Margherita Guiliana (1974) "Candiano, Pietro" maddesi, Dizionario Biografico degli Italiani Cilt:17 Yayıncı:Treccani la Cultura Italiana, Online:[2] 11 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)

Resmî unvanlar
Önce gelen: II. Giovanni Participazio	Venedik Doçesi 887	Sonra gelen: Pietro Tribuno

Venedik Doçeleri

Bizanslılar Dönemi (697–737)
Paolo Lucio Anafesto (697–717) • Marcello Tegalliano (717–726) • Orso Ipato (726–737)

Magistri Militum Rejimi (738–742)
Domenico Leoni • Felice Cornicola • Teodato Ipato • Gioviano Cepanico • Giovanni Fabriciaco

Dukalık Dönemi (742–1148)
8. yüzyıl	Teodato İpato* (742–755) • Galla Lupanio* (755–756) • Domenico Monegario* (756–764) • Maurizio Galbaio (764–787) • Giovanni Galbaio* (787–804)
9. yüzyıl	Obelerio degli Antenori† (804–811) • Angelo Participazio (811–827) • Giustiniano Participazio (827–829) • I. Giovanni Participazio (829–837) • Pietro Tradonico (837–864) • I. Orso Participazio (864–881) • II. Giovanni Participazio* ((864–881))(887-888) • I. Pietro Candiano (887) • Pietro Tribuno (888–912)
10. yüzyıl	II. Orso Participazio (912–932) • II. Pietro Candiano (932–939) • Pietro Participazio (939–942) • III. Pietro Candiano (942–959) • IV. Pietro Candiano† (959–976) • I. Pietro Orseolo♦ (976–978) • Vitale Candiano♦ (978–979) • Tribuno Memmo (979–991) • II. Pietro Orseolo (991–1009)
11. yüzyıl	Ottone Orseolo* (1009–1026) • Pietro Centranico* (1026–1032) • Domenico Flabanico (1032–1043) • I. Domenico Contarini (1043–1071) • Domenico Selvo* (1071–1084) • Vitale Falier (1084–1096) • I. Vitale Michiel (1096–1102)
12. yüzyıl	Ordelafo Faliero (1102–1117) • Domenico Michele (1117–1130) • Pietro Polani (1130–1148)
*tahttan indirilme † idam edilme veya suikastle ölüm ‡ savaşta ölüm ♦ tahttan feragat etme

Cumhuriyet Dönemi (1148–1797)
12. yüzyıl	Domenico Morosini (1148–1156) • II. Vitale Michiel (1156–1172) • Sebastiano Ziani (1172–1178) • Orio Mastropiero (1178–1192) • Enrico Dandolo (1192–1205)
13. yüzyıl	Pietro Ziani (1205–1229) • Jacopo Tiepolo (1229–1249) • Marino Morosini (1249–1252) • Renier Zen (1252–1268) • Lorenzo Tiepolo (1268–1275) • Jacopo Contarini (1275–1280) • Giovanni Dandolo (1280–1289) • Pietro Gradenigo (1289–1311)
14. yüzyıl	Marino Zorzi (1311–1312) • Giovanni Soranzo (1312–1328) • Francesco Dandolo (1328–1339) • Bartolomeo Gradenigo (1339–1342) • Andrea Dandolo (1342–1354) • Marin Falier† (1354–1355) • Giovanni Gradenigo (1355–1356) • Giovanni Dolfin (1356–1361) • Lorenzo Celsi (1361–1365) • Marco Cornaro (1365–1367) • Andrea Contarini(1367–1382) • Michele Morosini (1382–1382) • Antonio Venier (1382–1400)
15. yüzyıl	Michele Steno (1400–1413) • Tommaso Mocenigo (1413–1423) • Francesco Foscari* (1423–1457) • Pasquale Malipiero (1457–1462) • Cristoforo Moro (1462–1471) • Niccolò Tron (1471–1473) • Niccolò Marcello (1473–1474) • Pietro Mocenigo (1474–1476) • Andrea Vendramin (1476–1478) • Giovanni Mocenigo (1478–1485) • Marco Barbarigo (1485–1486) • Agostino Barbarigo (1486–1501)
16. yüzyıl	Leonardo Loredan (1501–1521) • Antonio Grimani (1521–1523) • Andrea Gritti (1523–1538) • Pietro Lando (1538–1545) • Francesco Donato (1545–1553) • Marcantonio Trevisan (1553–1554) • Francesco Venier (1554–1556) • Lorenzo Priuli (1556–1559) • Girolamo Priuli (1559–1567) • Pietro Loredan (1567–1570) • I. Alvise Mocenigo (1570–1577) • Sebastiano Venier (1577–1578) • Niccolò da Ponte (1578–1585) • Pasquale Cicogna (1585–1595) • Marino Grimani (1595–1606)
17. yüzyıl	Leonardo Donato (1606–1612) • Marcantonio Memmo (1612–1615) • Giovanni Bembo (1615–1618) • Nicolò Donato (1618–1618) • Antonio Priuli (1618–1623) • Francesco Contarini (1623–1624) • I. Giovanni Cornaro (1624–1630) • Nicolò Contarini (1630–1631) • Francesco Erizzo (1631–1646) • Francesco Molin (1646–1655) • Carlo Contarini (1655–1656) • Francesco Cornaro (1656–1656) • Bertuccio Valiero (1656–1658) • Giovanni Pesaro (1658–1659) • II. Domenico Contarini (1659–1674) • Nicolò Sagredo (1674–1676) • Alvise Contarini (1676–1683) • Marcantonio Giustinian (1683–1688) • Francesco Morosini(1688–1694) • Silvestro Valiero(1694–1700) • II. Alvise Mocenigo(1700–1709)
18. yüzyıl	II. Giovanni Cornaro (1709–1722) • III. Alvise Mocenigo (1722–1732) • Carlo Ruzzini (1732–1735) • Alvise Pisani (1735–1741) • Pietro Grimani (1741–1752) • Francesco Loredan (1752–1762) • Marco Foscarini (1762–1763) • IV. Alvise Mocenigo (1763–1779) • Paolo Renier (1779–1789) • Ludovico Manin (1789–1797)
† Marino Falier (1354–55) vatana ihanet ile suçlanmış, yargılanmış ve idam edilmiştir. * Francesco Foscari (1423–57)Onlar Konseyi tarafından Doçe'likten hal edilmiştir. * Ludovico Manin Fransa Devrimi İtalya ordusu komutanı Napolyon Bonapart tarafından tahttan indirilip Venedik Cumhuriyeti ortadan kaldırılmıştır.