Mienie państwowe

Mienie państwowewłasność i inne prawa majątkowe, przysługujące państwu (uosabianemu w Polsce przez Skarb Państwa oraz inne państwowe osoby prawne), rodzaj mienia publicznego. Koncepcja państwa jako podmiotu prawa cywilnego wywodzi się z rozróżnienia w starożytnym Rzymie majątku publicznego (aerarium) i prywatnego majątku cesarza (fiscus). W porządku prawnym funkcjonuje w tej roli, w zależności od kraju, jako korporacja prawa publicznego, albo jako osoba prawna sui generis pozbawiona organów, których rolę spełniają wówczas stationes fisci.

Forma

W zależności od państwa, jego lokalnego pojmowania, ustroju oraz tradycji, osoba prawna stanowiąca jego cywilnoprawną personifikację jako podmiotu prawa, może przyjmować różne nazwy:

  • w przypadku Wielkiej Brytanii oraz każdego z pozostałych królestw wspólnotowych, jest nią Korona (the Crown), jednoosobowa korporacja publicznoprawna uosabiana przez osobę władcy jako suwerena danego królestwa, której majątek jest odrębny od prywatnego majątku monarchy[1][2];
  • we Francji jest nią po prostu Państwo (l'État) jako takie[3];
  • w Niemczech będących państwem federacyjnym, osobowość prawną posiadają osobno: Związek, in. Federacja (der Bund) oraz każdy z krajów związkowych (die Bundesländer)[4][5];
  • w Polsce, zgodnie z art. 34. Kodeksu cywilnego[6], cywilnoprawnym uosobieniem państwa jest Skarb Państwa, osoba prawna sui generis pozbawiona organów, jako że rolę ich spełniają stationes fisci.

Przypisy

  1. Wade, William: The Crown, Ministers, and Officials: Legal Status and Liability. w: The Nature of the Crown, s. 24
  2. George V: Law of Property Act 1925, London, King's Printer, s. 180
  3. Moretti, Krann (2018), §1.1.2 Un paysage institutionnel complexe
  4. Ines Härtel (Hrsg.): Handbuch Föderalismus – Föderalismus als demokratische Rechtsordnung und Rechtskultur in Deutschland, Europa und der Welt. Band I: Grundlagen des Föderalismus und der deutsche Bundesstaat, Springer, Berlin/Heidelberg 2012, S. 399 mit weiteren Nachweisen.
  5. Christian Seiler, Der souveräne Verfassungsstaat zwischen demokratischer Rückbindung überstaatlicher Einbindung, 2005, S. 144–146, S. 277 f., S. 371).
  6. art 34. Skarb Państwa jest w stosunkach cywilnoprawnych podmiotem praw i obowiązków, które dotyczą mienia państwowego nie należącego do innych państwowych osób prawnych.

Linki zewnętrzne

  • Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2023 r. poz. 1610)

Zapoznaj się z zastrzeżeniami dotyczącymi pojęć prawnych w Wikipedii.

  • GND: 4194082-9
  • NDL: 00566476
  • NKC: ph138973