14 Dywizja Pancerna (III Rzesza)

14 Dywizja Pancerna

14. Panzer-Division

PzKpfw III w czasie walk na terytorium ZSRR ze znakami taktycznymi 14 DPanc
Historia
Państwo	III Rzesza
Sformowanie	1940, 1943
Rozformowanie	1943 (zniszczenie) 1945 (kapitulacja)
Tradycje
Rodowód	4 Dywizja Piechoty
Dowódcy
Pierwszy	gen. piech. Erik Hansen
Ostatni	płk Karl Grässel
Działania zbrojne
II wojna światowa kampania bałkańska atak Niemiec na ZSRR bitwa stalingradzka
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Formacja	Wehrmacht
Rodzaj wojsk	wojska pancerne
Multimedia w Wikimedia Commons

14 Dywizja Pancerna (niem. 14. Panzer-Division) – niemiecka dywizja pancerna z okresu II wojny światowej, uczestniczyła w agresji na Jugosławię i ataku na Związek Radziecki.Zniszczona pod Stalingradem.

Historia

Dywizja została sformowana na podstawie rozkazu z 15 sierpnia 1940 roku po przekształceniu 4 Dywizji Piechoty.

W marcu 1941 roku została skierowana na Węgry, gdzie weszła następnie w skład 2 Armii. Agresję na Jugosławię przeprowadziła z terytorium Węgier prowadząc atak w kierunku Zagrzebia, a następnie Sarajewa^[1]. Wzięła udział w zajęciu Belgradu. Po zakończeniu działań bojowych na terenie Jugosławii skierowano ją na teren Niemiec.

W czerwcu 1941 roku licząca 163 czołgi dywizja weszła w skład 1 Grupy Pancernej Grupy Armii „Południe i od lipca brała udział w walkach na terenie ZSRR. W składzie Grupy Armii Południe walczyła na południowym odcinku frontu wschodniego do lipca 1942 roku.

W lipcu 1942 roku weszła w skład Grupy Armii B i brała udział w natarciu na Stalingrad. W listopadzie 1942 roku została podporządkowana 6 Armii i walczyła w Stalingradzie, gdzie w styczniu 1943 roku została zniszczona^[2].

W kwietniu 1943 roku w ramach 1 Armii przystąpiono na terenie zachodniej Francji do jej odtworzenia. Jej organizację zakończono w październiku 1943 roku i ponownie skierowano na front wschodni.

Początkowo skierowano ją do Grupy Armii Południe, gdzie walczyła w rejonie Krzywego Rogu. Później broniła linii Dniepru i Dniestru. W sierpniu 1944 roku została przerzucona do Kurlandii, gdzie weszła w skład 18 Armii Grupy Armii Północ.

Na terenie Kurlandii walczyła do kwietnia 1945 roku, gdzie skapitulowała w rejonie Lipawy przed wojskami radzieckimi.

Oficerowie dowództwa dywizji

Dowódcy dywizji^[3]

• gen. piech. Erik Oskar Hansen (1940)
• gen. por. Heinrich von Prittwitz und Gaffron (1940–1941)
• gen. wojsk panc. Friedrich Kühn (1941–1942)
• gen. por. Ferdinand Heim (1942)
• gen. por. Hans Freiherr von Falkenstein (1942)
• gen. por. Johannes Baessler (1942)
• gen. mjr Martin Lattmann (1942–1943)
• gen. por. Friedrich Sieberg (1943)
• gen. por. Martin Unrein (1943–1944)
• gen. mjr Oskar Munzel (1944)
• gen. por. Martin Unrein (1944–1945)
• płk Friedrich-Wilhelm Jürgen (1945)
• płk Karl Grässel (1945)

Skład

1941

• 36 pułk pancerny (Panzer-Regiment 36)
• 14 Brygada Strzelców (Schützen-Brigade 14)
  • 103 pułk strzelców (Schützen-Regiment 103)
  • 108 pułk strzelców (Schützen-Regiment 108)
  • 64 batalion motocyklowy (Kradschützen-Bataillon 64)
• 4 pułk artylerii (Artillerie Regiment 4)
• 40 batalion rozpoznawczy (Aufklärungs-Abteilung 40)
• 4 dywizjon przeciwpancerny (Panzerjäger-Abteilung 4)
• 13 batalion pionierów (Pionier-Bataillon 13)
• 4 batalion łączności (Nachrichten-Abteilung 4)

1943

• 36 pułk pancerny (Panzer-Regiment 36)
• 103 pułk grenadierów pancernych (Panzer-Grenadier-Regiment 103)
• 108 pułk grenadierów pancernych (Panzer-Grenadier-Regiment 108)
• 4 pułk artylerii pancernej (Panzer-Artillerie-Regiment 4)
• 14 pancerny batalion rozpoznawczy (Panzer-Aufklärungs-Abteilung 14)
• 276 dywizjon artylerii przeciwlotniczej (Heeres Flak Artillerie-Abteilung 276)
• 4 dywizjon przeciwpancerny (Panzerjäger-Abteilung 4)
• 13 pancerny batalion pionierów (Panzer-Pionier-Bataillon 13)
• 4 pancerny batalion łączności (Panzer-Nachrichten-Abteilung 4)

Przypisy

Bibliografia

• Marcin Bryja: Panzerwaffe. Warszawa: Wydawnictwo Militaria, 1996. ISBN 83-86209-67-4. Brak numerów stron w książce
• Chris Bishop: Niemieckie wojska pancerne w II wojnie światowej. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2009. ISBN 978-83-11-11391-6. Brak numerów stron w książce
• Carlos Caballero Jurado: Dywizje pancerne Hitlera. Siły uderzeniowe Wehrmachtu. Warszawa: 2016. ISBN 978-83-11-14190-2.
• Dariusz Jędrzejewski, Zbigniew Lalak: Niemiecka broń pancerna 1939-1945. Warszawa: Wyd. Lampart, 1998. ISBN 83-867-7636-6. Brak numerów stron w książce
• Janusz Piekałkiewicz: Stalingrad. Anatomia bitwy. Warszawa: 1995. ISBN 83-86510-42-0.
• Jorge Rosado, Chris Bishop: Dywizje pancerne Wehrmachtu 1939–1945. Poznań: Wydawnictwo Vesper, 2012. ISBN 978-83-7731-130-1.
• Tadeusz Sawicki: Niemieckie wojska lądowe na froncie wschodnim. Warszawa: PWN, 1987. ISBN 83-01-06556-7. Brak numerów stron w książce
• Leksykon Wehrmachtu – 14 Dywizja Pancerna