Herman de Man (schrijver)
| Herman de Man | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
Herman de Man in Londen in 1943 voor vertrek naar Curaçao | ||||
| Algemene informatie | ||||
| Volledige naam | Salomon Herman Hamburger | |||
| Pseudoniem(en) | Herman de Man | |||
| Geboren | 11 juli 1898 | |||
| Geboorteplaats | Woerden | |||
| Overleden | 14 november 1946 | |||
| Overlijdensplaats | Schiphol | |||
| Land |  Nederland | |||
| Werk | ||||
| Genre | streekromans | |||
| Bekende werken | Het wassende water | |||
| Dbnl-profiel | ||||
| ||||
Herman de Man, geboren als Salomon Herman (Sal) Hamburger (Woerden, 11 juli 1898 - Schiphol, 14 november 1946), was een Nederlands schrijver van voornamelijk literaire streekromans. In België gebruikte hij voor het eerst Herman de Man als pseudoniem. Bij Koninklijk Besluit van 9 september 1943 veranderde zijn geslachtsnaam officieel in De Man.
Leven en werk
De Man, zoon van koopman Herman Salomon Hamburger en Sara Cohen Schavrien, groeide op in de Lopikerwaard en omgeving. Zijn ouderlijk gezin woonde achtereenvolgens in Woerden, Polsbroekerdam, Benschop, Oudewater en Gouda.
In 1919 vluchtte hij - beschuldigd van diefstal - naar België, waar hij journalist werd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij tijdelijk verbonden aan Radio Oranje en later had hij de leiding van de omroep op Curaçao. Tijdens steeds strenger wordende censuur die het Nederlands onderwijs trof tijdens de bezettingsjaren, werden al zijn boeken op last van het departement van Onderwijs, Wetenschap en Cultuurbescherming in september 1942 geplaatst op de lijst van verboden lesmiddelen. Bij terugkeer in Nederland bleken zijn vrouw en vijf kinderen door de nazi's weggevoerd en vermoord te zijn.
De Man verongelukte op 14 november 1946 bij een derde mislukte landingspoging van een Douglas C-47 van de KLM. Het vliegtuig raakte na een koerscorrectie met een vleugel de grond en stortte neer. Alle 21 passagiers en de 5 bemanningsleden kwamen om het leven.[1][2] De Man werd begraven op de Rooms-katholieke begraafplaats Oudewater. Zijn graf werd in 2019 gerestaureerd.[3]
Diverse van zijn romans zijn gesitueerd in de plaatsen waar hij opgroeide. Ook zijn roman Het wassende water uit 1925, waarvan de dertigste druk in 1991 verscheen, is gesitueerd in de Lopikerwaard. Het boek verkreeg ruime bekendheid, mede doordat de NCRV er in 1986 een achtdelige televisieserie van maakte: zes miljoen kijkers bekeken in dat jaar deze serie. Ze werd daarna meerdere malen herhaald, voor het laatst in 2011.[4]
Eerbetoon
- 1927 - C.W. van der Hoogtprijs voor Het wassende water.
- 1938 - Tollensprijs voor zijn gehele oeuvre.
Werk
- Aardebanden (1e druk 1922, herdruk 1982)
- Weideweelde. Een vertelling uit het leven van Sander Goegebuur (1e druk 1923)
- Rijshout en rozen (1e druk 1924, 11e druk 1992) ISBN 90-205-2144-6
- De eenzame. Een vertelling uit het leven van Hubert Montijn (1e druk 1924)
- Tentoonstelling Het schoone boek van 2 juni-30 juni 1925 (1e druk 1925)
- Van winter tot winter (1e druk 1925, herdruk 1990) ISBN 90-73455-01-4
- Het wassende water (1e druk 1925, 30e druk 1991) ISBN 90-205-2165-9
- Hollanders komt naar het water (1e druk 1926)
- Jan Allemachtig en enkele andere verhalen (1e druk 1927)
- Meester Lampelaar (1e druk 1929)
- De kleine wereld. Bedelaarsroman (1e druk 1932)
- Maria en haar timmerman (1e druk 1932)
- Een stoombootje in den mist. Roman (1e druk 1933)
- Over de Joden en hunne vervolgers (1e druk 1933)
- De barre winter van negentig (1e druk 1936, herdruk 1998) ISBN 90-75323-39-5
- Scheepswerf De Kroonprinces. Roman (1e druk 1936)
- De koets (1e druk 1937, 2e druk 1975) ISBN 90-214-1284-5
- Marie, of hoor ook de wederpartij (1e druk 1937)
- Kapitein Aart Luteyn. Beurtvaart (1e druk 1937)
- Het bezoek. Kerstverhaal (1e druk 1937)
- Aart Luteyn de andere/ Rijnvaart (1e druk 1938)
- Zonen van de Paardekop (1e druk 1939, 3e druk 1978) ISBN 90-214-7422-0
- Geboeide oerkracht (1e druk 1939)
- Geiten (1e druk 1940, 3e druk 1978) ISBN 90-214-7421-2
- Heilig Pietje de Booy (1e druk 1940, 6e druk 1976) ISBN 90-214-1285-3
- Zonen van den Paardekop (1e druk 1940)
- De heersers van het gewest' (1e druk ca. 1941)
- Wonderlijke ontmoetingen (1e druk 1948)
Literatuur
- Dirk Edeling (2000) Bibliografie Herman de Man, uitg. Vereniging Herman de Man, Oudewater
- Gé Vaartjes (1999) Herman de Man. Een biografie, uitg. Aspekt, Soesterberg ISBN 90-75323-41-7
- Henri Adolf Ett (1978) Herman de Man: een poging tot reconstructie van zijn verhalend proza, uitg. Vereniging Herman de Man, Oudewater
Externe links
- Gé Vaartjes, 'Hamburger, Salomon Herman (1898-1946)', in: Biografisch Woordenboek van Nederland 3 (1989).
- Biografieën, werken en teksten bij de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (dbnl)
Mediabestanden
Zie de categorie Herman de Man van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Bronnen, noten en/of referenties
